Dzień Liczby PI
14 marca obchodzony jest Dzień Liczby Pi – datę wybrano nieprzypadkowo, gdyż w Stanach Zjednoczonych zapisuje się ją jako 3.14, co stanowi przybliżoną wartość liczby Pi.
Dzień ten, łączy się również z datą urodzenia Alberta Einsteina, dlatego też jest obchodzony w wielu szkołach i na uczelniach.
W krajach anglosaskich istnieje nawet tradycja przygotowywania tego dnia „Pi pie”, czyli ciasta Pi. Przygotowywane są wtedy spotkania, na których prowadzi się dyskusję na temat tej magicznej liczby.
Liczba Pi to stała matematyczna, która pojawia się w wielu dziedzinach matematyki i fizyki. Definiowana jest jako stosunek obwodu koła do długości średnicy. Znajduje się we wzorze na pole koła, objętość kuli.
Jest liczbą niewymierną, co oznacza, że nie może być zapisana jako iloraz dwóch liczb całkowitych.
Symbol π został wprowadzony w 1706 r. przez walijskiego matematyka Williama Jonesa.
Jest pierwszą literą greckiego słowa περίμετρον – perimetron, co oznacza obwód.
Liczba Pi znana jest również jako ludolfina – nazwana na cześć
Ludolpha van Ceulena, który obliczył z dokładnością do 35 miejsc po przecinku przybliżone wartości liczby.
Pierwszy raz „Dzień Liczby Pi” zorganizowano w roku 1988 w muzeum nauki Exploratorium w San Francisco. Inicjatorem wydarzenia był Larry Shaw. Obchody tego dnia mają na celu popularyzację matematyki jako naukowej dziedziny.
Liczba π jest wspomniana w Biblii w jednym ze swoich przybliżeń – 3:1 – dokładnie w II Księdze Królewskiej, Rozdziale 7, Wersecie 23.
Rekord Guinnessa w zapamiętywaniu ilości cyfr po przecinku, składających się na liczbę π, pobił 60 – letni Japończyk, zapamiętując aż 100 000 cyfr. Pokonał tym samym swój rekord
z roku 1995, podczas którego zapamiętał 83 432 cyfr po przecinku. Na ten wyczyn potrzebował on 16 godzin. Co dwie godziny mógł zrobić sobie przerwę.
Istnieje wiele technik na zapamiętanie kolejnych cyfr liczby Pi.
W wielu językach powstają wierszyki, zdania czy piosenki.
Przykładowy wiersz, w którym poszczególne słowa oznaczają kolejne cyfry liczby Pi:
kto = 3, w = 1, mózg = 4 itd.
„Kto w mózg i głowę natłoczyć by chciał cyfer moc,
Ażeby liczenie ludolfiny trudnej spamiętać móc,
To nam zastąpić musi słówka te litery suma,
Tak one trwalej się do pamięci wszystkie wsuną.”
Poetka Wisława Szymborska liczbę Pi opisała następująco:
Podziwu godna liczba Pi
trzy koma jeden cztery jeden.
Wszystkie jej dalsze cyfry też są początkowe
pięć dziewięć dwa, ponieważ nigdy się nie kończy.
Nie pozwala się objąć sześć pięć trzy pięć spojrzeniem,
osiem dziewięć obliczeniem,
siedem dziewięć wyobraźnią,
a nawet trzy dwa trzy osiem żartem, czyli porównaniem
cztery sześć do czegokolwiek
dwa sześć cztery trzy na świecie.
Najdłuższy ziemski wąż po kilkunastu metrach się urywa.
Podobnie, choć trochę później, czynią węże bajeczne.
Korowód cyfr składających się na liczbę Pi
nie zatrzymuje się na brzegu kartki,
potrafi ciągnąć się po stole, przez powietrze,
przez mur, liść, gniazdo ptasie, chmury, prosto w niebo,
przez całą nieba wzdętość i bezdenność.
O, jak krótki, wprost mysi, jest warkocz komety!
Jak wątły promień gwiazdy, że zakrzywia się w lada przestrzeni!
A tu dwa trzy piętnaście trzysta dziewiętnaście
mój numer telefonu twój numer koszuli
rok tysiąc dziewięćset siedemdziesiąty trzeci szóste piętro
ilość mieszkańców sześćdziesiąt pięć groszy
obwód w biodrach dwa palce szarada i szyfr,
w którym słowiczku mój a leć, a piej
oraz uprasza się zachować spokój,
a także ziemia i niebo przeminą,
ale nie liczba Pi, co to to nie,
ona wciąż swoje niezłe jeszcze pięć,
nie byle jakie osiem,
nie ostatnie siedem,
przynaglając, ach przynaglając gnuśną wieczność
do trwania.
Wiersz o liczbie Pi napisany przez uczennicę:
Liczba Pi
Liczba Pi jak pewnie wiecie
Najważniejsza jest na świecie.
Chcesz policzyć pole koła?
Bez pi tego nie wykonasz.
No, a obwód moi mili?
Co byśmy bez pi zrobili?
Skąd się bierze liczba pi?
Chcę powiedzieć właśnie Ci:
Najpierw rysujemy koło,
Następnie nitkę kładziemy wokoło,
Przykładamy do linijki,
no i mamy już wyniki!
Dzielę obwód przez średnicę,
długo myślę, długo liczę…
I wychodzi mi – właśnie liczba pi!
Oczywiście w przybliżeniu.
Nie chce pisać godzin wielu…
J. Stefaniuk
Spróbuj stworzyć krótki wierszyk, w którym liczba liter w kolejnych wyrazach będzie odpowiadała następującym po sobie cyfrom liczby Pi po przecinku!
Muzycy tworzą melodię w oparciu o kolejne cyfry rozwinięcia liczby Pi – zgodnie z zasadą, każdej cyfrze przypisują pewną wartość (częstotliwość dźwięku).
W rozwinięciu liczby Pi każdy z nas może znaleźć swoją datę urodzenia!
